A B C Ç D E F G Gj H I K L M N Nj P Q R S Sh T U V

A

A rrohet me zemër të lepurit? --South

Can you live with the heart of a rabbit?

Ai që ndërton me djersë, mbron me gjak. --South

Who builds with sweat, defends with blood.

Ai që përton sot, pendohet mot. --Vlorë

Who is lazy today, regrets it later.

Ai që s'ka zemër, s'ka as thembër. --South

Who has no heart, has no heels.

Asht kollaj me ia pre bishtin ujkut të vramë. --Shkodër

It is easy to cut the tail of a dead wolf.

B

Balta -- m'ë ëmbël se mjalta. --Vlorë

The mud [in Albania] is sweeter than honey [elsewhere]

Bujku i mirë, ia merr me zorr bukën tokës. --Tropojë

A good farmer takes with force the bread from the earth.

Burri në shtëpi, si dreqi në xhami. --Elbasan

A man at home (not working) is like the devil in a mosque.

C

C'ma ka zemra, ma qit vena. --Shkodër

What I have in my heart is brought out by the wine.

Cdo njeri është mbret në shtëpinë e tij. --South

Every person is king in his own home.

Ç

Çelësi që punon, nuk ndryshket. --Mallakastër

The key that is used does not rust.

D

Dembeli është nëna e të gjithë veseve. --North

Laziness is the mother of all bad habits

Dera e përtimit, caku i mjerimit. --Librazhd

The door of lazyness is the boundary of misery

Dielli, edhe kur ka re, ndrit. --Gjirokastër

The sun shines even when it is cloudy.

Difton fmija, c'ka shtëpia. --North

The child tells what goes on in the house.

Dita pa punë nata pa gjumë. --South

The day without work, the night without sleep.

Dora me baltë buka me mjaltë. --Kosovo

The hand with mud, the bread with honey.

Dora e larë, zorrë e tharë. --South

Clean hand, empty stomach

Duket zogu që në ve. --South

You know the bird since it is an egg.

E

E vërteta rri si vaji mbi ujë. --North

The truth prevails like oil over water.

Edhe ujët po të rrijë në një vend qelbet. --South

Even the water gets stale if it does not flow

Eja baba te te tregoj arat. --South

Come on dad, let me show you your properties.

F

Fikut ulët i hyp kushdo. --Krujë

The low fig [fruit branch] can be climbed by everyone.

Fjala e plakut, e pushka e djalit. --Krujë

The word of the old, and the gun of the young.

G

Gruaja që nuk do të gatuajë, shosh gjithë ditën. --Skrapar

.

" A woman that does not want to cook, takes all day to prepare the ingredients"

Gj

Gjarpëri ecën dhe fshin gjurmët me bisht. --Korçë

The snake moves, erasing its tracks with its tail

Gjithsecili në punën e tij është zot. --South

Each person at his job is a god

Gjykon puna, s'gjykon guna. --Librazhd

You tell by the work, not by the [clothes].

H

Hekuri sa punohet, aq zbukurohet. --Vlorë

The more you strike (work) the steel, the more beautiful it becomes

I

I mjeri ai që s'mendon për pleqëri. --Shkodër

Poor is the man who does not think of the old age.

I riu ka fuqi, plaku mëncuri. --South

The young have strength, the old knowledge.

K

Kali plak të len barrën në rrugë. --North

The old horse drops the load in the middle of the road.

Kau që nuk vete në arë e pret sëpata. --Kurvëllesh

The Ox that refuses to work in the field will get an axe

Kazma në dorë, buka në gojë; kazma në katua, trasta del për miell hua. --Skrapar

Pickaxe in hand, bread in mouth; pickaxe lieing in cellar, sack out to borrow flour

Kënga për darkë, brenga për drekë. --South

Singing is for dinner, grief for lunch.

Kohë është flori

Time is gold; equivalent to the English proverb: Time is money

Ku ka bletë, ka dhe mjaltë. --Përmet

Where there are bees, there is honey.

Ku ka zemër ka dhe krahë. --South

Where there is heart, there are hands.

Kullote dhinë të të mbushë kusinë. --Gjirokastër

Feed the goat to fill the pot

Kur s'ke mbjellë, s'ke çfarë korr. --South

If you do not sow, you can't reap.

Kur s'ke punë luaj derën. --Përmet

When jobless, keep rattling the door

Kush di me lavdue, din edhe me cpifë. --Krujë

Who knows to praise sure knows to insult

Kush fërkon pulën, ha edhe vezën. --Korçë

Who pats the chicken, eats the egg

Kush fle ngrohtë ka edhe ftohtë. --Arbëreshët

Who sleeps warmly can also be cold.

Kush i kullot deshët, ai qeth dhe leshët. --Përmet

Who lets the rams graze gets the wool

Kush ka turp, vdes për bukë. --South

Who is shy dies from hunger.

Kush mori udhë, dhe do të lodhet. --Gjirokastër

Who travels will also get tired.

Kush nuk di ç'është lodhja, ai nuk di ç'është çlodhja. --Berat

Who does not know tiredness, does not to know to relax.

Kush përton vdes urije. --Berat

Who is lazy dies from hunger.

Kush rri nën pemë, ha edhe kokrrat. --Korçë

Who stays under the tree, eats its fruits.

Kush s'punon, dheut i rëndon. --South

Who does not work, is heavy to the earth.

Kush zë brumë do të gatuajë. --South

Who starts making the dough, will also cook.

Kushtrimi del për të ligshtin, pse trimi kujtohet vet. --Shkodër

The Clarion-call is for the weak, the brave remembers on his own

L

Liria i ka rrënjët në gjak. --South

Freedom has its roots in blood.

Lima dalëngadalë bëri tranë gjilpërë. --South

Slowly-slowly, even a file can turn a beam into a needle.

M

Malet tunden, po nuk bien. --South

The mountains shake but do not fall.

Mbill me një dorë, korr me të dyja. --South

Sow with one hand, reap with both.

Mbroje atdhenë si shqipja folenë. --Shkodër

Protect your motherland like the eagle protects its nest

Me fal gjakun është burrni. --Kosovo

To forgive the blood [ as in a killing] is to be a man.

Me lopatë ari dhe shat argjëndi tundën e lëkundën edhe malet nga vëndi. --Sarandë

With a spade of gold and a hoe of silver even the mountains rock and sway

Më mirë "punë e mbarë", se "mirë se të gjej". --Shkodër

It's better to say "good work" than "I hope to find you well".

Më mirë te vdesësh më këmbë, sesa të jetosh më gjunjë. --Berat

It is better to die standing up, than to live on your knees.

Mirë se të gjej, o hija e madhe! -Mirë se vjen o dembel hamë. -A kamë leje të rri pak? -Po pate me hangër rri sa të duash. --Tiranë

Hope to find you well, o big shadow! Welcome o lazy glutton. -Do I have permission to stay a while? If you have something to eat you can stay as long as you want.

Mos kij turp nga kush s'ka turp. --South

Do not be shy of whom is shameless

Mos prit të të kërkojë e mira, po kërkoje. --Vlorë

Do not wait for good things to search for you, you search for them.

Mos rri si nusja në dasëm. --South

Do not stand like the bride at a wedding.

Mos u fshi si miu prapa poçes. --Skrapar

Do not hide like the mouse behind the pot.

Mos u fshi si miza nën bishtin e kalit. --Korçë

Do not hide like a fly under the tail of a horse.

Moti ndihmon atëqë punon. --Berat

The weather helps him who works.

Mushka do dru, e demi kular. --Sarandë

The mule needs spanking, and the bull a yoke.

N

Në kurdhën e nxehtë, s'rrihet me çekan druri. --South

.Don't strike the hot iron with an wooden hammer"

Nga del fjala, del dhe shpirti. --South

From whence comes the word, comes the soul.

Nga puna po nuk rrodhi, domosdo do pikojë. --Vlorë

From work if it does not flow, it will certainly drip.

Nuk mund të dalë punë e madhe nga ai që nuk do të voglën. --Berat

You will not get a big job done from whom does not want a small one.

Nuk rron peshku pa uje. --Kosovo

A fish cannot live without water.

Nuk zihet pleshti me dorashka. --Korçë

You cannot catch a flea with gloves.

Nj

Njeriut iu bëj njeri, qenit bëniu qen. --South

To the man behave like a man, to the dog behave like a dog.

Një ujë që nuk ecën s'pihet. --Elbasan

The water that does not flow is not fit to drink.

P

Paraja nuk i zgjedh njerëzit. --Vlorë

Money does not choose the people.

Pleqëria vjen me shokë. --South

Old age comes with friends.

Po kërciti dhëmbët qeni i qëndro me shkop në dorë. --South

If a dog shows his teeth, show him the stick.

Po nise një udhë, do kaptosh dhe sheshe, dhe male, dhe gurë. --Devoll

If you start on a journey, you will also cross plains, mountains and stones.

Po nuk e pate të ligën brënda, s'të vjen nga jashtë. --Vlorë

If you do not have malice inside, it will not come from outside.

Po nuk qau fëmija, nuk i jep nëna sisë. --South

If a child does not cry, his mother will not breast feed him.

Po nuk u turbullua, nuk kthjellohet. --Përmet

If it does not get cloudy, it will not get clear.

Po shkove me të kërciturit gishtërinjtë sot, mos u anko nga të kërciturit e zorrëve nesër. --Vlorë

If you just snap your fingers today, do not complain of your intestines snapping tomorrow (i.e. hunger).

Pula që këndon në mbrëmje nuk bën vezë në mëngjes. --South

The chicken that cries at night will not lay eggs in the morning.

Puna e rinisë, jorgan i pleqërisë. --Tiranë

The work of the youth is a blanket for the old.

Q

Qan ara se nuk i vjen fara. --Sarandë

Weeps the field because of no seeds.

R

Ruaj dhinë të pish qumështin. --Sarandë

Mind the goats so that you will drink their milk.

S

S'bëhet vreshti me urata, po me shata e lopata. --South

The vinery is not made with blessings, but with hoes and spades.

S'gjuhet me zagar të lidhur. --Berat

You cannot hunt with a tied dog.

Sa më shpejt kositet livadhi; aq më shpejt lind bari. --Tropojë

The more you mow the lawn, the faster the grass grows.

Sh

Shpjere gojën te buka e jo bukën te goja. --South

Take the mouth to the bread, not the bread to the mouth.

Shqiponja fluturon në qiell, po folenë e bën në tokë. --Labëri

The eagle flies in the sky, but nests on the ground.

T

Trupi shëndoshet me të punuar, mëndja ndërtohet me të mësuar. --South

The body builds up with work, the mind with studying.

U

Ujku e ka qafën e trashë, se ka kambët e shpejta. --Krujë

The wolf has a thick neck because it has fast legs.

Uji fle hasmi s'fle:

The water sleeps, the Enemy doesn't.

V

Vure vezën more pulën. --Krujë

If you put an egg, you get a chicken.